🔍 داستان الگای: اولین چت‌باتی که ادعا کرد انسان است!

در سال ۱۹۶۶، یک برنامه کامپیوتری به نام «الگای» (ELIZA) توسط دانشمند کامپیوتر «جوزف وایزنباوم» در دانشگاه MIT ایجاد شد. این برنامه ساده که برای شبیه‌سازی یک رواندرمانگر طراحی شده بود، به شکلی عجیب بسیاری از کاربران را متقاعد کرد که با یک انسان واقعی صحبت می‌کنند!

👩⚕️ الگای چگونه کار می‌کرد؟

• الگای از تکنیک ساده «پاسخ‌های انعکاسی» استفاده می‌کرد.

• مثلاً اگر کاربر می‌نوشت: "من امروز احساس غمگینی می‌کنم"،
  الگای پاسخ می‌داد: "چرا فکر می‌کنی امروز احساس غمگینی می‌کنی؟"

• این روش شبیه تکنیک‌های رواندرمانی غیرمستقیم بود.

😲 چرا مردم فکر می‌کردند الگای انسان است؟

۱. اثر «شبه‌هوشمند» (The ELIZA Effect)

• مغز انسان تمایل دارد به هر سیستمی که پاسخ‌های معنادار می‌دهد، هوش نسبت دهد!

• حتی وقتی وایزنباوم به کاربران گفت الگای فقط یک برنامه ساده است، بسیاری باز هم باور نداشتند!

۲. استفاده از زبان طبیعی

• الگای برخلاف کامپیوترهای آن زمان که فقط کد می‌فهمیدند، به زبان انگلیسی ساده پاسخ می‌داد.

• این برای مردم دهه ۶۰ بسیار شوکه‌کننده بود!

۳. توهم تعامل عمیق

برخی کاربران ساعت‌ها با الگای صحبت می‌کردند و احساس می‌کردند واقعاً درک می‌شوند، درحالی که برنامه فقط جملاتشان را بازتاب می‌داد!

📜 میراث الگای: از شوخی علمی تا انقلاب هوش مصنوعی

• امروزه الگای را پدربزرگ چت‌بات‌های مدرن مثل ChatGPT می‌دانند.

• اصطلاح «اثر الگای» در روانشناسی و هوش مصنوعی برای توصیف تمایل انسان به انسان‌پنداری ماشین‌ها استفاده می‌شود.

• این آزمایش ثابت کرد که هوش مصنوعی حتی اگر واقعاً هوشمند نباشد، می‌تواند ما را فریب دهد!

🤖 آیا ماشین‌ها واقعاً می‌توانند فکر کنند؟

وایزنباوم پس از این آزمایش به یکی از بزرگترین منتقدان هوش مصنوعی تبدیل شد. او هشدار داد:
⚠️ "اگر یک برنامه ساده مثل الگای می‌تواند مردم را گول بزند، تصور کنید برنامه‌های پیچیده‌تر چه خواهند کرد!"

💡 درس‌های این ماجرای عجیب

✅ انسان‌ها به راحتی به ماشین‌ها احساسات نسبت می‌دهند.
✅ هوش مصنوعی امروز (مثل ChatGPT) هم ممکن است همان توهم هوش را ایجاد کند.
✅ مرز بین «شبیه‌سازی هوش» و «هوش واقعی» هنوز مبهم است.

نظر شما چیست؟
آیا شما هم تا به حال احساس کرده‌اید یک چت‌بات «واقعاً شما را می‌فهمد»؟ در کامنت‌ها بنویسید!